ვის და რა შემთხვევაში აძლევდნენ საბჭოთა კავშირში ბინებს უფასოდ

საბჭოთა კავშირი თავის მოქალაქეებს ბინებს უფასოდ გადასცემდა, თუმცა გარკვეულ პირობებისა და პროცედურების დაცვა აუცილებელი იყო და მათ შესახებ ჩვენს წერილში გიამბობთ. 

ბინის რიგი

სსრკ-ში უფასო ბინის მისაღებად, საბჭოთა მოქალაქეებს რიგში დგომა უწევდათ. ლოდინის დრო მნიშვნელოვნად განსხვავდებოდა რეგიონის, პროფესიისა და ოჯახის მდგომარეობის მიხედვით, თუმცა საშუალოდ 2-დან 20 წლამდე გრძელდებოდა. ბინის რიგში ჩადგომა შეეძლოთ: 

● საწარმოს თანამშრომლებს (შიდა რიგი).

● ოჯახებს, სადაც მცირეწლოვანი ბავშვები იზრდებოდნენ და ცუდი საცხოვრებელი პირობების მქონე ოჯახებს.

● ავარიული სახლიდან გამოსახლებულებს.

ბინის მისაღებად ითვალისწინებდნენ შემდეგ ფაქტორებს:

● ფართობი ერთ ადამიანზე (ჩვეულებრივ, 9 კვ.მ-ზე ნაკლები საბინაო პირობების გაუმჯობესების საფუძვლად ითვლებოდა).

● ოჯახში ბავშვების არსებობა.

● საცხოვრებლის ბინის მდგომარეობა (მაგალითად, ავარიულობა).

სახელმწიფოს წინაშე დამსახურება 

● სამხედრო მოსამსახურეები, ომის ან შრომის ვეტერანები.

● მეცნიერები, კულტურის მუშაკები, ინჟინრები და სხვა საჭირო დარგების სპეციალისტები.

● ადამიანები, რომლებმაც საგმირო საქმე ჩაიდინეს (მაგალითად, ადამიანი გადაარჩინეს).

მუშაობა შორეულ რეგიონებში

ციმბირში ან შორეულ აღმოსავლეთში სპეციალისტების მისაზიდად, ამ რეგიონებში ბინებს უფრო სწრაფად აძლევდნენ, რაც ბევრისთვის დამატებით მოტივაციას ქმნიდა. 

შეზღუდვები:

1. უფასო ბინა სახელმწიფო საკუთრებას წარმოადგენდა და მოსახლეობას მხოლოდ სარგებლობის უფლება ჰქონდა. პრივატიზაცია მხოლოდ 1990-იან წლებში გახდა შესაძლებელი.

2. მთავრობის ნებართვის გარეშე ბინის გაყიდვა ან გაცვლა არ შეიძლებოდა.

ამრიგად, სსრკ-ში უფასო საბინაო სისტემა სოციალური სამართლიანობის იდეას ეფუძნებოდა, მაგრამ მისი განხორციელება დამოკიდებული იყო გეგმიურ ეკონომიკაზე, რამაც დიდი დეფიციტი და გრძელი რიგები შექმნა.

ფაქტორები, რომლებიც ლოდინის პერიოდზე გავლენას ახდენენ:

1. საცხოვრებელი რეგიონი

● დიდ ქალაქებში დიდი მოთხოვნისა და შეზღუდული მშენებლობის გამო რიგი 10-20 წლის მანძილზე გრძელდებოდა. 

● პატარა ქალაქებში ბინების გაცემა უფრო სწრაფად - 3-5 წელიწადში ხდებოდა.

2. პროფესია და დამსახურება

● სამხედრო მოსამსახურეები, სამართალდამცავები, ინჟინრები, ექიმები, მასწავლებლები და სხვა სახელმწიფოსთვის მნიშვნელოვანი სფეროს თანამშრომლები საცხოვრებელ ფართს სხვებზე უფრო ადრე იღებდნენ.

● ქვეყნის შორეულ ან მცირედ დასახლებულ რაიონებში ჩასულ ადამიანებს ბინის მიღება 1-3 წელიწადში შეეძლოთ.

3. ოჯახური მდგომარეობა

● საბინაო პირობების გაუმჯობესების საფუძვლად ითვლებოდა ოთახში ბავშვების ყოლა ან ერთ ადამიანზე 4–5 კვ.მ-ზე ნაკლები საცხოვრებელი ფართი.

4. ისტორიული პერიოდი

მთავარი – ბონუსი

● 1950-1960-იან წლებში, ე.წ. ხრუშჩოვკების მასობრივი მშენებლობის დროს ბინების დარიგება უფრო აქტიურად მიმდინარეობდა, რიგები კი უფრო მოკლე იყო.

● 1970-ან და 1980-იან წლებში მშენებლობის ტემპი შენელდა და მოლოდინის დრო გაიზარდა.

5. საწარმოს ან დაწესებულების პროფილი

ხრუშჩოვკის" ისტორია - რა არ იცით კორპუსებზე, რომლებშიც შესაძლოა მთელი  ცხოვრება გაატარეთ - Allnews.Ge

● მსხვილი ქარხნები, ქვეყნის თავდაცვაზე მომუშავე საწარმოები და სამეცნიერო ინსტიტუტები ხშირად უწყებრივ საცხოვრებლებს აშენებდნენ. ასეთი ორგანიზაციების თანამშრომლებს უფრო ბინის მიღება სწრაფად შეეძლოთ.

ამრიგად, ახალი ბინის მოლოდინი სსრკ-ს მოქალაქეებისთვის ერთ-ერთი მთავარი გამოწვევა იყო. ბევრი საბჭოთა ოჯახი უფასო ბინის მიღებამდე ათწლეულების განმავლობაში, კომუნალურ ბინაში ან ნათესავებთან ცხოვრობდა. ცნობისთვის, უფასო ბინების პრაქტიკა კაპიტალისტურ სამყაროში არ არსებობს. მოქალაქეებს ბინები დღემდე უფასოდ ეძლევათ საუდის არაბეთში, კუბაში, ჩრდილოეთ კორეაში და ჩინეთში (სოფლად).