ბუნებრივი დანამატები, რომლებიც ღვიძლს ანგრევს - საგანგაშო გაფრთხილება
ბოლო წლების განმავლობაში ბუნებრივი დანამატების მოხმარება მზარდია - ბევრი მათ წონის კონტროლისთვის, ენერგიის ასამაღლებლად ან იმუნიტეტის გასაძლიერებლად იღებს. თუმცა საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ექსპერტი, პროფესორი გიორგი ფხაკაძე ამ პროცესში მნიშვნელოვან საფრთხეზე მიუთითებს: ზოგიერთი პოპულარულმა დანამატმა შესაძლოა სერიოზულად დააზიანოს ღვიძლი - ადამიანის ერთ-ერთი მთავარი ფილტრი.
მარტივი სტატისტიკა - მძიმე შედეგები: აშშ-ში მილიონობით ადამიანი ყოველდღიურად იღებს საკვები დანამატებს. კვლევებით დადასტურებულია, რომ მათ შორის ბევრი შემთხვევა უკავშირდება ღვიძლის ფუნქციის მოშლასა და ზოგჯერ გადანერგვის საჭიროებასაც.
საფრთხე ის არის, რომ სიმპტომები ხშირად არ ჩანს იმ მომენტში, დაზიანება მხოლოდ მოგვიანებით ვლინდება.
რომელი დანამატებია ღვიძლისთვის პოტენციურად საზიანო?
მწვანე ჩაის ექსტრაქტი (Green Tea Extract):
ხშირად გამოიყენება ანტიოქსიდანტური ეფექტისა და ცხიმის წვისთვის. თუმცა მაღალი დოზით მასში არსებული EGCG კომპონენტმა შესაძლოა გამოიწვიოს ღვიძლის უჯრედების დაზიანება. რამდენიმე კლინიკურმა კვლევამ დაადასტურა მწვავე ჰეპატიტის შემთხვევები მის მიღებასთან კავშირში.
კავა კავა (Kava):
ნატურალური დამამშვიდებელი, რომელიც სტრესის შესამცირებლად გამოიყენება. მასში შემავალი კავალკტონები ღვიძლის უჯრედებში ანთებით პროცესებსა და აპოპტოზს იწვევს. სწორედ ამიტომ, ევროპის რიგ ქვეყნებში კავას გაყიდვა შეზღუდულია.
შავი კოჰოში (Black Cohosh):
მენოპაუზის სიმპტომების შესამსუბუქებლად მიღებული დანამატი, რომელიც გარკვეულ შემთხვევებში ღვიძლის ანთებასა და ტოქსიკურ რეაქციებს იწვევს.
აშვაგანდა (Ashwagandha):
საგანგებო ყურადღებას იმსახურებს პოპულარული "ადაპტოგენი" - აშვაგანდა. მიუხედავად იმისა, რომ მას ენერგიის ამაღლებასა და სტრესის კონტროლში იყენებენ, საშუალო და მაღალი დოზით მისი მიღება ღვიძლის ტოქსიკურ დაზიანებას იწვევს.
ალოე ვერა (Aloe Vera):
ბევრისთვის უცნობია, რომ ალოეს ლატექსში შემავალი ნივთიერებები, ანთრაქინონები, შესაძლოა სერიოზულ ტოქსიკურ რეაქციებს იწვევდეს, მათ შორის - ჰეპატიტსაც.
როგორ ზემოქმედებს ეს დანამატები ღვიძლზე?
არღვევს უჯრედულ ბალანსს ოქსიდაციური სტრესის გზით
აფერხებს დეტოქსიკაციის პროცესს
იწვევს ანთებით რეაქციებს, რაც აფერხებს ორგანოს აღდგენას
პროფილაქტიკა - ფხიზელი არჩევანი:
1. არ გადააჭარბოთ დოზას - "ბუნებრივი" არ ნიშნავს "უსაფრთხოს"
2. კონსულტაცია ექიმთან ყოველთვის საჭიროა
3. რეგულარული ანალიზებით აკონტროლეთ ღვიძლის ფუნქცია
4. შეარჩიეთ მხოლოდ ხარისხიანი, სერტიფიცირებული პროდუქტი
5. დააკვირდით სიმპტომებს: გულისრევა, მუცლის ტკივილი, სიყვითლე, მუქი ფერის შარდი
6. ენდეთ საკუთარ შეგრძნებას - ინტუიცია ხშირად გვეუბნება, როცა რაღაც არ არის რიგზე
ფხაკაძის შეფასებით, ხშირად სწორედ გაუფრთხილებლობა და "ბუნებრივისადმი" ზედმეტი ნდობა ხდება მიზეზი, რის გამოც ჯანმრთელობას სერიოზული ზიანი ადგება.