მეცნიერული გარღვევა თუ საფრთხე?-ჭია რომელიც 46,000 წლის შემდეგ გაცოცხლდა

ეს აღმოჩენა მართლაც ცვლის ჩვენს წარმოდგენას სიცოცხლის გამძლეობის შესახებ!

როგორ გადარჩა ჭია 46,000 წლის განმავლობაში?

ნემატოდი Panagrolaimus kolymaensis სიბირის მუდმივ ყინულში (პერმაფროსტში) იყო გაყინული ათასეულობით წლის განმავლობაში. მეცნიერებმა მისი ორგანიზმის შესწავლისას აღმოაჩინეს, რომ გადარჩენის ერთ-ერთი მთავარი მექანიზმი იყო კრიპტობიოზი—ბიოლოგიური მდგომარეობა, რომელშიც ორგანიზმი სრულად ანელებს მეტაბოლიზმს და უძლებს ექსტრემალურ პირობებს.

ამ პროცესს ხელს უწყობს ტრეჰალოზა—შაქარი, რომელიც უჯრედებს იცავს დაზიანებისგან, ინარჩუნებს სტრუქტურულ მთლიანობას და ხელს უშლის დნმ-ს დეგრადაციას. მსგავსი გადარჩენის მექანიზმი სხვა ნემატოდებშიც არის გამოვლენილი, მაგალითად, Caenorhabditis elegans-ში.

რისთვის შეიძლება იყოს მნიშვნელოვანი ეს აღმოჩენა?

1.ბიოლოგია და მედიცინა – უჯრედების გადარჩენის მექანიზმების შესწავლა შესაძლოა, ახალი სამკურნალო მეთოდების აღმოჩენას შეუწყოს ხელი. მაგალითად, შეიძლება განვითარდეს ტექნოლოგიები, რომლებიც დაბერების პროცესს შეანელებენ ან ორგანოთა ტრანსპლანტაციისთვის უჯრედების გაყინვასა და შენახვას გააუმჯობესებენ.

2.ასტრობიოლოგია – თუ ჭიამ მოახერხა გადარჩენა ექსტრემალურ პირობებში, ეს ამყარებს ჰიპოთეზას, რომ მიკრობული სიცოცხლე შეიძლება არსებობდეს სხვა პლანეტებზე, სადაც პირობები დედამიწისეულზე მკაცრია.

3.გლობალური ეკოლოგია – მუდმივი ყინულის დნობა შესაძლოა, ათასობით წლის წინანდელი მიკროორგანიზმები გააღვიძოს, რაც ეკოსისტემებზე შეიძლება, მოულოდნელ გავლენას ახდენდეს.

რისკები და საფრთხეები

პათოგენების გაღვიძება – მეცნიერებს აშინებთ ის შესაძლებლობა, რომ მუდმივი ყინულის დნობის შედეგად შესაძლოა, უძველესი ვირუსები და ბაქტერიები გააქტიურდნენ, რომელთა გავლენაც თანამედროვე ეკოსისტემაზე ჯერ უცნობია.

გენეტიკური ცვლილებები – მეცნიერებისთვის უცნობია, როგორ აისახა ათასობით წლის გაყინვა ჭიის დნმ-ზე და შეიძლება თუ არა, ასეთმა პროცესებმა მოულოდნელი ბიოლოგიური შედეგები გამოიწვიოს.

უსაფრთხოების ზომები – ასეთი ექსპერიმენტები უნდა ჩატარდეს მკაცრი ბიოუსაფრთხოების პროტოკოლებით, რათა თავიდან ავიცილოთ გარემოზე მათი გაუკონტროლებელი ზემოქმედება.

პროფესორ გიორგი ფხაკაძის შეფასება

პროფესორ ფხაკაძის თქმით, ეს აღმოჩენა გვაჩვენებს, რომ სიცოცხლისთვის შეუსაბამო გარემოებებშიც კი ბიოლოგიურმა არსებებმა შეიძლება იარსებონ და ეს ცოდნა შესაძლოა, სამომავლო მედიცინაში გამოყენებულ იქნას. თუმცა, ის ასევე აფრთხილებს, რომ მსგავსი კვლევები მაქსიმალური სიფრთხილით უნდა ჩატარდეს, რათა თავიდან ავიცილოთ ბიოლოგიური რისკები.

შეჯამება

ეს აღმოჩენა კიდევ ერთხელ ადასტურებს, რომ ბუნება სავსეა მოულოდნელი აღმოჩენებით. ის გვაძლევს შესაძლებლობას, უკეთ გავიგოთ სიცოცხლის გამძლეობის მექანიზმები და შევისწავლოთ, როგორ შეიძლება ეს ცოდნა მომავლის ტექნოლოგიებში გამოვიყენოთ. მაგრამ აუცილებელია, რომ მსგავსი კვლევები გაწონასწორებულად და უსაფრთხოების ნორმების დაცვით ჩატარდეს, რათა თავიდან ავიცილოთ მოსალოდნელი საფრთხეები.